در دنیای پرنوسان ارزهای دیجیتال، شناسایی پروژه‌های امیدبخش برای سرمایه‌گذاری امری بسیار حیاتی است. یکی از شاخص‌های کلیدی که در این زمینه به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند ارزش کل قفل شده می باشد. در ادامه با ما همراه باشید تا این شاخص را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم.
فهرست مطلب
ارزش کل قفل شده چیست؟
ارزش کل قفل شده (TVL) در دنیای ارزهای دیجیتال، معیاری برای سنجش کل ارزش دارایی‌های دیجیتالی است که در یک پلتفرم مالی غیرمتمرکز (DeFi) یا برنامه غیرمتمرکز (dApp) قفل یا سپرده‌گذاری شده‌اند. این دارایی‌ها می‌توانند شامل ارزهای دیجیتالی مانند بیت‌کوین، اتریوم یا استیبل‌کوین‌هایی مثل تتر باشند.
ارزش کل قفل شده به منظور تسهیل مقایسه بین پلتفرم‌ها یا پروتکل‌های مختلف بلاک چین، معمولا به دلار آمریکا بیان می‌شود. در واقع، این معیار نشان می‌دهد که چه مقدار سرمایه در پلتفرم‌های غیرمتمرکز قفل شده است. هرچه ارزش قفل شده ی یک پروژه بیشتر باشد، می توان گفت که امنیت و ارزش آن نیز بالاتر است.
اهمیت ارزش کل قفل شده در دیفای
حال که با مفهوم و کاربرد ارزش کل قفل شده آشنا شدیم، بهتر است نگاهی به اهمیت و همچنین محدودیت های آن بیندازیم تا به درک معنادارتری از این معیار دست پیدا کنیم.
ارزش کل دارایی‌های قفل شده یک معیار بسیار مهم در دنیای ارزهای دیجیتال است. این شاخص برای همه فعالان بازار، از سرمایه‌گذاران بزرگ گرفته تا کاربران عادی، اهمیت زیادی دارد.
برای سرمایه‌گذاران، ارزش کل قفا شده نشان‌دهنده ی پتانسیل رشد و سودآوری یک پروژه است. پروژه هایی با ارزش کل قفل شده ی بالا نشان می‌دهند که کاربران به آن‌ها اعتماد دارند و سرمایه ی زیادی در آن‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند. این به معنای تقاضای بالا و پتانسیل رشد قوی برای پروژه است.
برای کاربران عادی نیز ارزش کل قفل شده یک شاخص مهم است.ارزش کل قفل شده ی بالا نشان می‌دهد که یک پروژه محبوب و امن است و کاربران زیادی از آن استفاده می‌کنند. این به کاربران کمک می‌کند تا تصمیمات سرمایه‌گذاری خود را بهتر بگیرند و پروژه‌های معتبر را انتخاب کنند.
علاوه بر این، ارزش کل قفل شده برای کل اکوسیستم ارزهای دیجیتال نیز اهمیت دارد. افزایش این شاخص نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در این حوزه در حال افزایش است و به رشد و توسعه بیشتر این اکوسیستم کمک می‌کند. در ادامه می خواهیم تعدادی از محدودیت های ارزش قفل شده را مورد بررسی قرار دهیم.
محدودیت های ارزش کل قفل شده
یکی از محدودیت‌های شاخص ارزش کل قفل شده این است که تنها نشان می‌دهد چه مقدار سرمایه در یک پلتفرم دیفای قفل شده است و اطلاعاتی در مورد میزان فعالیت کاربران در آن پلتفرم ارائه نمی‌دهد.
به عبارت دیگر، ممکن ارزش کل قفل شده ی یک پروژه بالا باشد، اما تعداد کاربران فعال آن کم باشد. این می‌تواند به این معنی باشد که سرمایه ی موجود در پلتفرم توسط تعداد کمی از سرمایه‌گذاران بزرگ تامین شده است که می‌تواند نشانه‌ای از خطر باشد.
یکی دیگر از مهمترین محدودیت‌های ارزش کل قفل شده حساسیت آن به نوسانات بازار است. تغییر قیمت ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم می‌تواند به شدت بر مقدار ارزش کل قفل شده یک پلتفرم تاثیر بگذارد. به عنوان مثال، اگر قیمت بیت کوین افزایش یابد، حتی بدون افزایش سرمایه جدید در پلتفرم، مقدار ارزش کل قفل شده نیز افزایش خواهد یافت. این می‌تواند تصویری نادرست از رشد و پایداری پلتفرم ارائه دهد.
از دیگر از محدودیت‌های ارزش کل قفل شده می توان به امکان دستکاری آن توسط برخی از بازیگران اشاره کرد. این افراد ممکن است با استفاده از روش‌های مختلف، مقدار ارزش کل قفل شده ی پلتفرم خود را به صورت مصنوعی افزایش دهند تا توجه ی سرمایه‌گذاران را جلب کنند.
همه ی این مواردی که اشاره شد ما را به این نتیجه می رساند که سرمایه‌گذاران باید به محدودیت‌های ارزش کل قفل شده توجه داشته باشند و تنها به این شاخص برای تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاری خود تکیه نکنند.
تفاوت بین ارزش کل قفل شده و مارکت کپ
در دنیای دیفای، دو معیار مهم برای سنجش موفقیت پروژه‌ها وجود دارد: ارزش کل دارایی‌های قفل شده و مارکت کپ. ارزش کل قفل شده، همان طور که در بالا اشاره شد، نشان می‌دهد که چه مقدار سرمایه در یک پلتفرم دیفای قفل شده است.
این معیار اهمیت زیادی دارد زیرا نشان می‌دهد که کاربران چقدر به پلتفرم اعتماد دارند و چقدر از آن استفاده می‌کنند. ارزش کل قفل شده ی بالا به معنای آن است که کاربران مقدار زیادی از دارایی‌های خود را در این پلتفرم سپرده‌گذاری کرده‌اند، درست مثل اینکه در یک بانک معتبر پول خود را سپرده‌گذاری کنند.
از طرف دیگر، مارکت کپ یا همان ارزش بازار نشان می‌دهد که کل ارزش یک پروژه چقدر است. این معیار شامل سرمایه‌گذاران فعالی می شود که از پلتفرم استفاده می‌کنند و همچنین سرمایه‌گذاران غیرفعالی که فقط توکن‌های پروژه را خریداری کرده‌اند و منتظر افزایش قیمت هستند.
اگرچه مارکت کپ یک معیار مهم است، اما ارزش کل قفل شده اهمیت بیشتری دارد به دلیل این که نشان می‌دهد که پلتفرم چقدر مورد استفاده واقعی قرار می‌گیرد. پلتفرمی با ارزش کل قفل شده ی بالا به معنای آن است که کاربران فعال زیادی دارد که از آن برای انجام تراکنش‌ها و خدمات مختلف استفاده می‌کنند.
با این حال، نباید فقط به ارزش کل قفل شده توجه کرد. ممکن است پلتفرمی با ارزش کل قفل شده ی بالا، فعالیت کاربری کمی داشته باشد. این بدان معناست که تعداد کاربران فعال آن کم است و ممکن است در آینده با مشکل مواجه شود. بنابراین، قبل از سرمایه‌گذاری در هر پروژه دیفای، لازم است علاوه بر ارزش کل قفل شده به عوامل دیگری نیز مانند تیم توسعه، تکنولوژی استفاده شده و چشم‌انداز آینده پروژه توجه کرد.
چه عواملی بر ارزش کل قفل شده تاثیر می گذارد؟
عوامل مختلفی بر مقدار ارزش کل قفل شده در یک پلتفرم دیفای تاثیر می‌گذارند. از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نقدینگی: هر چه نقدینگی در یک پلتفرم بیشتر باشد، کاربران تمایل بیشتری برای قفل کردن دارایی‌های خود در آن خواهند داشت.
- جوایز استیکینگ: ارائه ی جوایز جذاب برای استیکینگ دارایی‌ها کاربران را تشویق می‌کند تا دارایی‌های خود را در پلتفرم قفل کنند.
- نوسانات بازار: تغییرات شدید قیمت در بازار می‌تواند بر میزان ارزش کل قفل شده تاثیر بگذارد. در زمان‌های افت بازار، کاربران ممکن است دارایی‌های خود را از پلتفرم خارج کنند و در زمان‌های رونق بازار، تمایل بیشتری برای قفل کردن دارایی‌ها نشان دهند.
- ویژگی‌ها و کاربردهای پروتکل: هر چه ویژگی‌ها و کاربردهای یک پلتفرم جذاب‌تر و کاربردی‌تر باشد، تعداد کاربران آن افزایش یافته و در نتیجه، مقدار ارزش کل قفل شده نیز افزایش خواهد یافت.
ارزش کل قفل شده چگونه محاسبه می شود؟
برای محاسبه ی ارزش کل قفل شده ابتدا تمام دارایی‌هایی که در پلتفرم قفل شده‌اند، مانند بیت کوین، اتریوم و سایر توکن‌ها، شناسایی می‌شوند. سپس مقدار هر دارایی با ضرب آن در قیمت فعلی بازار به دلار تبدیل می‌شود. در نهایت، با جمع کردن ارزش تمام دارایی‌ها، مقدار ارزش کل قفل شده به دست می‌آید.
این محاسبه به طور مداوم به‌روزرسانی می‌شود تا تغییرات قیمت بازار را لحاظ کند. بنابراین، ارزش کل قفل شده در هر لحظه نشان می‌دهد که چه مقدار سرمایه در یک پلتفرم دیفای قفل شده است و به سرمایه‌گذاران تصویری از فعالیت و تعامل کاربران در آن پلتفرم ارائه می‌دهد.
چگونه از ارزش کل قفل شده برای ارزیابی پروژه‌های دیفای استفاده کنیم؟
ارزش کل قفل شده یک شاخص مهم برای ارزیابی و مقایسه پروژه‌های دیفای است. این شاخص به دلایل زیر می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را در ارتباط با وضعیت و پتانسیل پروژه‌های دیفای در اختیار ما قرار دهد.
- پایداری و اعتماد: اگر مقدار ارزش کل قفل شده یک پروژه بالا باشد، نشان می‌دهد که کاربران به پلتفرم اعتماد دارند و سرمایه قابل توجهی را در آن قفل کرده‌اند. این نشان‌دهنده پایداری و اعتماد کاربران به پروژه است.
- فعالیت کاربران: ارزش کل قفل شده بالا در حالت کلی نشان‌دهنده ی فعالیت بالای کاربران در پلتفرم است. این بدان معناست که کاربران به طور فعال از خدمات پلتفرم استفاده می‌کنند و از آن راضی هستند.
- ارزیابی ریسک: پروژه‌هایی با ارزش کل قفل شده ی پایین معمولاً ریسک بالاتری دارند. این ممکن است به دلیل جدید بودن پروژه یا عدم اعتماد کافی کاربران به آن باشد.
- مقایسه پروژه‌ها: با مقایسه ارزش کل قفل شده ی پروژه‌های مختلف دیفای می‌توان به اطلاعات ارزشمندی در مورد جذابیت و پتانسیل رشد هر پروژه دست یافت.
نگاهی به برترین‌های بازار بر اساس ارزش کل دارایی‌های قفل شده
اتریوم به عنوان غول بلاکچین‌ها با ارزش کل دارایی‌های قفل شده ی ۵۴.۶ میلیارد دلار، همچنان بر بازار مسلط است. در مجموع، ارزش کل دارایی‌های قفل شده در تمام بلاکچین‌ها به رقم قابل توجهی ۹۸.۳ میلیارد دلار می‌رسد.
سولانا با سرعت بالای تراکنش‌ها و رشد چشمگیر، به عنوان یکی از رقبای جدی اتریوم ظاهر شده است. این بلاکچین با ارزش کل قفل شده ی ۹.۶۹ میلیارد دلار در رتبه دوم قرار دارد.
بیت کوین، به عنوان اولین ارز دیجیتال، با ارزش کل قفل شده ی ۶.۶۳ میلیارد دلار در جایگاه سوم قرار دارد. ترون باارزش کل قفل شده ی ۵.۶۹ میلیارد دلار در رتبه چهارم و بی ان بی اسمارت کوین با ۴.۸۹ میلیارد دلار در رتبه ی پنجم این لیست قرار دارند. بی ان بی اسمارت چین به دلیل قابلیت‌های متنوعی مانند استیکینگ و فارمینگ بازدهی، و همچنین اکوسیستم فعال بایننس، توانسته است حجم قابل توجهی از دارایی‌ها را جذب کند.
سخن آخر
همان گونه که در این مقاله به آن اشاره کردیم، ارزش کل دارایی‌های قفل شده یک شاخص مهم برای سنجش کیفیت و موفقیت پروژه‌های دیفای است. این معیار نشان می‌دهد که چه مقدار سرمایه در یک پلتفرم دیفای قفل شده است و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا میزان اعتماد کاربران به پروژه را ارزیابی کنند.
با این حال، نباید فراموش کرد که ارزش کل قفل شده تنها معیار برای ارزیابی یک پروژه دیفای نیست. سرمایه‌گذاران باید به عوامل دیگری نیز از جمله تجربه تیم توسعه، نحوه ی توزیع و استفاده از توکن‌های پروژه و همچنین میزان فعالیت و تعامل کاربران در جامعه پروژه توجه داشته باشند.
